martes, 11 de noviembre de 2008

Castelo de Gormaz


Na provincia de Soria, a carón do río Douro, emerxe entre as infindas chairas castelás a figura imponente dun vello castelo. Tan vello que é o século X. Tan imponente como que se trata da fortaleza árabe máis grande de europa. E aí reside boa parte do seu misterio: arcos de ferradura no corazón da vella Castela.
Situado nunha encrucillada de culturas, cambiou de mans continuamente durante dous séculos. Foi edificado baixo o Califato de Córdoba para protexer a rota de entrada das incursións musulamanas en territorio cristián. Os seus construtores fixeron un bo traballo, como demostra o feito de que, con poucos desperfectos, permaneza en pé despois de máis de mil anos. Achegarse a el dende Burgo de Osma é toda unha experiencia. A miña primeira visión da fortaleza xurdiu entre as tebras da noite. Entre a escuridade, unha xigantesca mole interrumpe de súpeto a liña do horizonte. Os perfís non son nídios, os límites non parecen claros no medio das sombras, mais o presentimento da súa grandeza conmove ao espectador, ansioso de que chegue a mañá para contemplar as verdadeiras dimensións do monstruo.
Ei-lo. As primeiras luces do mencer amosan o espectáculo dos seus muros e torres tinguidos de amarelo. Retando aos séculos, recortándose contra o ancho ceo azul, insolentes. Silencio. Escoitáse só o eco dos tempos pasados. A limpa mañá dun mes de abril evoca as batallas e exércitos que pasaron por esta terra anterga. Os 60.000 homes reunidos diante dos seus muros polos reis de León e Navarra, en coalición co Conde de Castela, incapaces de rendir o castelo no 975. Al-Manzor, o victorioso, orando a Alá no patio de armas antes de dirixirse á súa derradeira batalla en Catalañazor. Rodrigo Díaz de Vivar, o Cid, recibindo o título de señor de Gormaz, trala definitiva conquista cristiá. Atopámonos nunha terra de xestas e cantares, o aire parece estremecido por un alento épico.
Imos facernos donos do castelo por un intre. A subida remata diante dun xigantesco arco de ferradura doble enmarcado por alfiz. A sorpresa ven ao entrar. Dentro, o baleiro máis absoluto entre pedra e herbas. Mais, ao dirixir a mirada cara a porta califal dende o interior: o shock! Unha ventá aberta ao mar de Castela. A vista chega até máis aló do infinito, nada a interrompe: campos verdes, montañas nevadas, un vertixe de horizontalidade. Paisaxe irreal preto do ceo. O Douro serpentea, é un pequeno animal plateado. O vento frío zoa na cara. Durante uns segundos, as palabras desparecen e deixan paso a sensacións primixenias. Ao retornar á chaira, recuperamos o contacto coa realidade. Non sabemos se o que acabamos de viver é un sono. Mentres nos imos alonxando, se voltamos a vista atrás, só nos quedará a imaxe borrosa do castelo, como unha pantasma entre a néboa, como un recordo esvaecéndose na memoria.....

miércoles, 29 de octubre de 2008

Roma, citá eterna


Che spectacolo! Roma aos meus pés, coma un xigantesco ser vivo que se esparexe até o horizonte. James Joyce dicía que Roma era como unha avoa morta que os romanos teimaban en ensinar aos visitantes para sacarlles os cartos. Nada máis lonxe da realidade. Esas catro letras, R-O-M-A, evocan unha muller ben viva, sensual, como Anita Ekberg bañándose na Fontana di Trevi, fascinante, como Audrey Hepburn comendo un xelado na escalinata da Piazza di Spagna, "bella", coma din os italianos enfaticamente cando ollan pra unha ragazza. E esa beleza non reside só na cúpula de San pedro, nin na Capela Sixtina, nin no Colosseo, por citar as postais habituais. Esa beleza escondida, segreda, que só coñecen os romanos, agóchase nos caleixóns perdidos que rodean o Campo dei Fiori, na lápida con inscripcións romanas que hai nun garaxe na Via del Borgo Vechio ou no desconchado dunha parede grana do Trastevere. E sí, tamén, nos gatos que percorren as ruinas dos templos da era republicana en Largo Argentina. Por iso Roma é a miña segunda cidade favorita, tras Venezia, quizais máis escenario, máis teatral, máis exhuberante e derrochadora de arte e emocións. Se a cidade da lagoa é a capital do Romanticismo, do auténtico, non o de góndola hortera made in Japan, senón o da lúa nostálxica fondeada no Bacino di San Marco, Roma é a capital da Vida. Da vida que brota coma o marmullo violento dunha fonte colosal, da vida que atrapa ao visitante entre un tráfico anárquico e brutal, da vida que che dá o arrecendo dunha pizza quente nunha trattoria. Se só escoitas o eco dos teus pasos, é que estás en Venezia, se non eres capaz de abrir os ollos sen estremecerte en cada esquina é que estás percorrendo Roma. Dúas cidades, dous amores......

PD: Recomendo vivamente "Vacacións en Roma", de William Wyler, o primeiro filme de Audrey Hepburn. Unha película que, a pesar de rematar cun poso de amargura, te devolve as ganas de vivir cando estás un poco baixo de moral.

miércoles, 11 de julio de 2007

O patio do Arcano


Venezia é a cidade que máis me fascinou. En dúas ocasións tiven a oportunidade de visitala e ainda se me escapa entre as mans, con mil segredos por descubrir entre os canais, os sottoportegos, as fondamenta e as cortes ou cortiles. Un deses segredos é o da Corte Botera, un espazo que parece saído da imaxinación e do que aínda dubido que exista realmente. Paréceme unha imaxe realmente evocadora do que significa este blog: deixar un pequeno pasadizo aberto para acceder ao interior dos meus pensamentos. E tendo en conta que son unha persoa máis intuitiva que racional, ese pasadizo non podía desembocar de ningunha das formas nunha praza ortogonal, grandiosa e rectilínea, poño por caso, a Praza Vêndome de París. É máis ben un patio de viciños recoleto, escondido, escuro e decadente, no que se ergue un vello pozo cuberto de hedra. Este é o lugar onde me gusta agocharme ás veces, lonxe do ruído e da monotonía. Convídovos a entrar conmigo e pescudar en cada unha das portas que, segundo conta a tradición, leva a un lugar máxico e maravilloso. Hai terán cabida o cine, a literatura, a arte, as paisaxes de agora e de antes, os ecos da memoria e do tempo que pasa....Fágovos gardiáns das sete chaves. Sede benvidos.